Uitslag van je uitstrijkje

Dit artikel is gecontroleerd door: Karen Joash

Net als bij de uitslag van elk medisch onderzoek is het heel normaal om je ongerust te voelen over de uitslag van een uitstrijkje. Probeer je hier alleen niet al te veel zorgen over te maken. Uitstrijkjes zijn namelijk een vorm van voorzorg en helpen artsen om mogelijke problemen in een vroeg stadium op te kunnen sporen. Hierdoor kunnen ze, als blijkt dat het nodig is, je direct behandelen en medisch advies geven.

Wachten op de uitslag kan echter een zenuwslopende periode zijn. Vooral als het je eerste uitstrijkje is geweest of dat je eerder een minder positief resultaat hebt teruggekregen. Laten we daarom kijken wat je kunt verwachten van de uitslag en hoe je het beste kunt omgaan met de periode van uitstrijkje tot de uitslag.

Terwijl je wacht op het resultaat van je uitstrijkje kan het fijn zijn om zoveel mogelijk informatie te hebben over wat je kunt verwachten van de uitslag en hoelang je erop moet wachten.

Het duurt ongeveer vier weken voordat je de uitslag van je uitstrijkje per brief thuis gestuurd krijgt. Je huisarts ontvangt ook je uitslag voor het geval het resultaat anders is dan “geen HPV". Ken je iemand die rond dezelfde tijd een uitstrijkje heeft gehad? Probeer jouw wachttijd dan niet met die van hen te vergelijken. Er kunnen namelijk verschillende redenen zijn waarom je uitslag minder of meer tijd in beslag neemt.

In de brief die je ontvangt zijn er drie hoofdtype uitslagen die je kunt verwachten ^[1], namelijk geen HPV, wel HPV of niet goed te beoordelen. Laten we kijken wat deze resultaten precies betekenen.

Normale testresultaten (HPV-negatief)

Als je terugkrijgt dat je geen HPV hebt dan houdt dit in dat er geen afwijkende cellen zijn gevonden in je baarmoederhals. Dit is goed nieuws, omdat het risico op baarmoederhalskanker dan heel laag is. Je hebt geen verdere onderzoeken nodig.

Afhankelijk van hoe oud je bent ontvang je binnen vijf of tien jaar de volgende uitnodiging om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek.

Onduidelijke testresultaten

Een onduidelijke, ofwel niet goed te beoordelen resultaat, kan twee dingen betekenen. Het zou kunnen zijn dat het monster dat tijdens je uitstrijkje is genomen niet genoeg baarmoedercellen bevat. Een andere reden zou kunnen zijn dat de cellen samengeklonterd zijn of verborgen zijn door slijm en bloed. Hierdoor kan er geen duidelijk resultaat komen. Er is niks om je zorgen over te maken als je deze uitslag ontvangt. Het betekent namelijk niet dat er iets mis is, alleen dat er niet genoeg cellen zijn verzameld.

Doordat er geen duidelijk resultaat is zul je het advies krijgen om zes weken later een nieuw uitstrijkje te laten maken. Het kan misschien een beetje ontmoedigend aanvoelen, vooral als je nerveus was tijdens het hele proces. Maar onthoud dat de kans op dit resultaat 0,01% is ^[1].

Abnormale testresultaten (HPV-positief)

We weten dat het eng kan zijn om een HPV-positieve uitslag te ontvangen, maar het is belangrijk om te onthouden dat dit resultaat niet direct betekent dat je baarmoederhalskanker hebt. Probeer hier dus niet direct aan te denken, hoe moeilijk het ook kan zijn. Een afwijkend resultaat in je monster betekent dat er HPV-cellen zijn gevonden in je baarmoederhals of dat de cellen zijn veranderd.

Er bestaan drie soorten HPV-positieve uitslagen.

Ontvang je dit resultaat dan houdt het in dat er HPV in je baarmoederhals is gevonden, maar geen afwijkende cellen. Wel is het belangrijk om 12 maanden na de uitslag een controle-uitstrijkje te laten doen, omdat HPV de cellen in je baarmoederhals kan veranderen. Vanuit het bevolkingsonderzoek ontvang je hier automatisch een uitnodiging voor.

Tijdens het controle-uitstrijkje wordt er alleen onderzoek gedaan naar de afwijkende cellen om te zien of deze gezond zijn of dat er extra onderzoek nodig is. Het kan geruststellend zijn om te weten dat het niet erg hoeft te zijn om een HPV-infectie te hebben. Meestal ruimt je lichaam het virus binnen twee jaar zelf weer op ^[2].

Is je uitslag HPV-positief met licht afwijkende cellen? Dit is niet iets om je direct zorgen over te maken, omdat je lichaam deze afwijkende cellen meestal zelf weer op ruimt. Het enige wat je hoeft te doen is wachten op de uitnodiging van het bevolkingsonderzoek een jaar later om een controle-uitstrijkje te laten maken bij je huisarts.

Wanneer je deze uitslag ontvangt dan zijn er afwijkende cellen in je baarmoederhals gevonden. Het kan ook betekenen dat er veranderingen in je baarmoederhalscellen zijn gevonden als je eerder al een HPV-positieve uitslag hebt ontvangen. Hoewel deze uitslag niet inhoudt dat je baarmoederhalskanker hebt, is de kans dat je het krijgt wel groter.

Je huisarts kan je meer uitleggen over de vervolgstappen en kan je doorverwijzen naar een gynaecoloog. Hij of zij zal verder onderzoek doen om te zien hoe ernstig de afwijkingen in je baarmoederhals zijn. Vervolgens zal er gekeken worden of en welke behandelingen hiervoor nodig zijn.

Wachten op de uitslag van je uitstrijkje kunnen een stressvolle vier weken zijn, vooral als dit je eerste uitstrijkje is geweest. Gelukkig hebben we enkele handige tips voor je verzameld die je kunnen helpen om rustig te blijven tussen je uitstrijkje en het ontvangen van de uitslag.

Als je alleen bent en thuis zit is de kans groter dat je blijft denken aan de uitslag van je uitstrijkje. Het is daarom goed om je gewone routine aan proberen et houden en op zoek te gaan naar positieve afleiding. Dit kan je helpen om je op andere dingen te concentreren in plaats van angstig te wachten op de uitslag.

Hier zijn een aantal dingen die wij aanraden om je aandacht te verleggen:

• Richten op je favoriete hobby of activiteit kan helpen om je te ontspannen en ervoor zorgen dat jij je meer op je gemakt voelt. Denk aan een lange wandeling, een boek lezen, sporten of lekker niksen op de bank.
• Je gedachtes opschrijven in een dagboek kan ook helpen om bepaalde zorgen los te laten en je gedachten te rationaliseren. Je zou zelfs een lijst kunnen maken met je zorgen, zodat je deze met je huisarts kunt bespreken.

Als jij je zorgen maakt over de uitslag van je uitstrijkje dan kan het zijn dat jij je minder gemotiveerd voelt om iets te doen. Het is echter superbelangrijk om je gezondheid niet te gaan verwaarlozen. Goed eten en zorgen voor lichaamsbeweging kan je juist helpen om je beter te voelen. Vooral sporten is een geweldige manier om stress en angst te verminder, omdat er tijdens het sporten feel-good endorfines vrij komen ^[3]. Endorfines zijn natuurlijke stofjes in je hersenen die je gevoel van welzijn kunnen verbeteren en je dus helpen om je minder zorgen te maken over de uitslag.

Wanneer jij je ergens zorgen over maakt dan zijn we snel geneigd om worst-case scenario's te bedenken en vast te komen zitten in een loop van "wat als". Je kunt in de verleiding komen om op internet te zoeken naar uitslagen van anderen en wat je kunt verwachten. Dit kan er alleen wel voor zorgen dat je angstige gevoel nog groter wordt. Vooral als je informatie vindt die niet relevant blijkt te zijn voor jou.

Het is in dit geval beter om te praten met je huisarts en je hierin te laten begeleiden. Zij zijn er om je vragen te beantwoorden, je zorgen weg te nemen en je duidelijke, nauwkeurige informatie te geven. Zo hoef jij je geen onnodige zorgen te maken tijdens het wachten.

Voor sommige kan het moeilijk zijn om uitslagen van uitstrijkjes te verwerken, omdat ze vaak verontrustend en verwarrend zijn. Dit is heel begrijpelijk en het is goed om te weten dat als jij je zo voelt, je niet de enige bent. Probeer daarom dit gevoel ook niet voor je te houden. Praat in plaats daarvan met je moeder, tante of een vriendin over hoe jij je voelt. Het kan fijn zijn om je zorgen met iemand te bespreken en de geruststelling en steun te krijgen die je nodig hebt. Er bestaat een grote kans dat zij al eerder een uitstrijkje hebben laten maken en precies weten hoe jij je voelt.

Je kunt ook contact opnemen met je huisarts als je de uitslag van je uitstrijkje wilt bespreken. Hij of zij kan je meer duidelijkheid geven over wat het resultaat precies inhoudt voor jou en hoe je het zou kunnen verwerken. Het belangrijkste is om te onthouden dat hoe jij je ook voelt, het is volkomen gerechtvaardigd. Degenen die het eerder hebben meegemaakt zullen je ook volkomen begrijpen. Misschien hebben ze wel tips en adviezen voor je die kunnen helpen.

Uiteindelijk is het belangrijkste om te onthouden dat een uitstrijkje bedoeld is om problemen in een vroeg stadium op te sporen en te voorkomen. Heb je moeite met het proces, zowel voor, tijdens of na een uitstrijkje? Vergeet dan niet om contact op te nemen met je huisarts, familie, vriendinnen of supportgroepen. Het is totaal niet erg om nerveus te zijn, maar voor je gezondheid zorgen is juist iets om trots op te zijn.

Wil je meer weten over hoe het hele proces van uitstrijkjes in zijn werk gaat, van begin tot eind? We leggen het in dit artikel stap voor stap uit, zodat je precies weet wat je kunt verwachten zowel voor, tijdens als na een uitstrijkje.