Is het bacteriële vaginose of spruw?
Heb je wel eens het idee gehad dat er iets niet helemaal goed voelde, dat je vaginale afscheiding een ongewone kleur en geur had of dat je een oncontroleerbare drang had om aan je vulva te krabben?
Dit artikel is gecontroleerd door: Karen Joash
Dit kan komen door bacteriële vaginose, ook wel bekend als BV, of spruw. Maar hoe kun je het verschil zien? Onze vagina is een uniek en buitengewoon deel van ons lichaam. Het is een krachtige plek waar een ecosysteem van bacteriën, gist en vele andere micro-organismen in harmonie samenleven. Nou ja, meestal dan! Ze in balans houden speelt een belangrijke rol in onze algemene intieme gezondheid.
Normaal gesproken wordt deze balans bewaard zonder dat wij hiervoor hoeven in te grijpen. Vriendelijke vaginale bacteriën (lactobacillen genoemd) produceren melkzuur die de pH van onze vagina ongastvrij maakt voor de slechte bacteriën om te groeien. Ze beschermen ons dus tegen vervelende infecties. Het kan voorkomen dat het niveau van de goede bacteriën daalt, waardoor schadelijke bacteriën te veel kunnen groeien. Hierdoor lopen we een groter risico op aandoeningen, zoals bacteriële vaginose en spruw.
Hoe alarmerend het ook klinkt, het zijn allebei veel voorkomende en behandelbare aandoeningen - dus probeer niet in paniek te raken! Als je de belangrijkste verschillen kent, kun je uitzoeken wat er aan de hand is en de juiste behandeling zoeken om je vaginale balans te herstellen (en die vervelende jeuk te stoppen!).
Bacteriële vaginose
BV is een infectie in de vagina die ontstaat door overgroei van slechte bacteriën. Het is een van de meest voorkomende vaginale infecties. In feite, krijgt één op de drie van ons er ooit mee te maken [1]. Hoewel, iedereen met een vagina het risico loopt om BV te krijgen, is de kans groter in je vruchtbare fase [2].
Over het algemeen is BV een mild probleem dat vanzelf overgaat. En hoewel de aandoening meestal niet ernstig is, zijn er momenten waarop een extra behandeling nodig is.
Veranderingen in ons lichaam kunnen ons angstig maken, vooral als het gaat om onze V-Zones. Onthoud dat wanneer deze dingen gebeuren, het oké is om hulp te vragen - er is niets beschamends aan je lichaam! Met de steun van zorgverleners en je geliefden kun je in een mum van tijd van deze aandoeningen afkomen.
Wat zijn de tekenen en symptomen van BV?
In de meeste gevallen hebben vrouwen+ met BV helemaal geen symptomen. Zelfs als je het hebt, merk je het misschien niet meteen. De eerste aanwijzing die je echter zou kunnen vinden is een verandering in je vaginale afscheiding. Als het waterig, wit of grijs van kleur is met een sterke en ongewone geur die als 'visachtig' kan worden omschreven, is de kans groot dat het om bacteriële vaginose gaat. Meestal veroorzaakt deze aandoening geen jeuk of pijn, dus als dat het geval is, is het een goed idee om je door een arts te laten controleren, zodat die kan kijken naar de mogelijke oorzaken en behandeling.
Wat zijn de oorzaken van bacteriële vaginose?
Zoals we weten bevat onze vagina veel goede, vriendelijke bacteriën. Onder de juiste omstandigheden kunnen slechte bacteriën echter overgroeien en het evenwicht in je vagina verstoren, waardoor infecties zoals bacteriële vaginose ontstaan. Wat zorgt er nou voor dat deze slechte bacteriën onbeheersbaar gaan groeien?
1. Onbeschermde seks
Hoewel BV zich niet van mens tot mens verspreidt, kan onbeschermde seks het risico van infectie verhogen. In sommige gevallen als er sperma bij betrokken is, kan het de natuurlijke pH van de vagina aantasten vanwege de alkalische aard ervan. Zelfs als er geen sperma bij betrokken is, is het altijd goed om beschermd te blijven en veilig te vrijen.
Het goede nieuws is dat je bescherming, zoals condooms of rubberdams kunt gebruiken om jezelf en je partners te beschermen, niet alleen tegen bacteriële vaginose, maar ook tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's).
2. Je vagina “schoonmaken”
Hoewel het dagelijks wassen van je vulva (het externe deel van je V-zone) een goed idee is, geldt dit niet voor je vagina (het interne deel). Dit kan je vaginale pH-waarde namelijk verstoren en het tegenovergestelde van het gewenste effect veroorzaken. Het kan stinkende bacteriën produceren die leiden tot vaginale infecties, zoals bacteriële vaginose.
Vergeet niet dat vagina's niet bedoeld zijn om te ruiken naar rozen of potpourri. Elk heeft zijn eigen natuurlijke geur en dat is volkomen normaal. Niet alleen dat, maar ze zijn van nature geweldig in het gezond houden van zichzelf. Het beste wat je dus kunt doen is je vagina voor zichzelf laten zorgen. Je kunt wel helpen door schoon ondergoed van ademend materiaal, zoals katoen te dragen en geen geparfumeerde producten, zoals deodorant en parfum in de buurt van je intieme zone te gebruiken.
3. Je menstruatieproducten niet regelmatig vervangen
Bijhouden wanneer je voor het laatst je maandverband of tampon hebt verwisseld kan lastig en vervelend zijn, maar het is het waard. Menstruatiebloed heeft een licht alkalische pH-waarde en als je je menstruatieproducten niet vaak genoeg verwisselt, creëer je de perfecte omgeving voor slechte bacteriën om te groeien.
Om te voorkomen dat je vaginale pH verstoord raakt, moet je je menstruatieproducten ongeveer elke vier uur vervangen. Heb je een druk schema? Je kunt proberen een herinnering op je telefoon in te stellen om je te herinneren regelmatig je maandverband of tampon te vervangen.
Hoe kom je van bacteriële vaginose af?
Als je denkt dat je misschien bacteriële vaginose hebt, probeer je dan geen zorgen te maken. Hoewel het vervelend kan zijn, is het vrij eenvoudig op te lossen. De meest gebruikelijke behandeling is met een antibioticakuur van de huisarts. Deze kun je oraal innemen als het tabletten zijn of je krijgt een gel of crème om direct in je vagina aan te brengen.
Hoewel het ongemakkelijk kan zijn om over intieme kwesties te praten, is het altijd een goed idee om met je huisarts te praten. Hij / Zij kan je geruststellen en de beste behandeling aanbevelen.
BV behandelen als je zwanger bent
Als je tijdens je zwangerschap een verandering in je vaginale afscheiding opmerkt waarvan je vermoedt dat het BV is, neem dan contact op met je arts of verloskundige. In elk stadium van je zwangerschap kan het gemakkelijk en veilig behandeld worden. In een mum van tijd is alles weer normaal, zodat jij je meer op je baby kunt richten en minder op die vervelende bacteriële vaginose.
BV behandelen en seks hebben
Het is geen probleem om seks te hebben tijdens je behandeling, zolang jij en je partners zich daar prettig bij voelen. Houdt er wel rekening mee dat sommige vaginale gels of crèmes latex condooms kunnen verzwakken, waardoor ze je in deze periode mogelijk niet goed beschermen tegen ongewenste zwangerschappen of soa’s.
BV behandelen en ongesteld zijn
Ook als je ongesteld bent kun je gewoon nog je medicijnen gebruiken. Als je niet zeker weet hoe je met je symptomen moet omgaan als je ongesteld bent, is het altijd een goed idee om je huisarts om advies te vragen.
Hoe behandel je terugkerende BV?
Hoewel het frustrerend kan zijn, is het heel gewoon dat BV terugkomt. Weet dat je niet de enige bent als dit ook bij jou zo is. In de praktijk krijgt ongeveer de helft van de mensen het binnen zes maanden na de behandeling weer, terwijl 30% het al na drie maanden weer krijgt [3].
Als je bacteriële vaginose toch terugkomt, zal een persoonlijke behandeling nodig zijn, dus aarzel niet om je arts om hulp te vragen.
Je té zelfbewust of bezorgd voelen als dit gebeurt is absoluut normaal - je openstellen voor je geliefden, vrienden of familie kan helpen om die gevoelens van je af te zetten. En wie weet? Misschien kom je erachter dat veel vrouwen+ in je leven dezelfde ervaring hebben gehad en kunnen ze je hierin steunen.
Rode, pijnlijke en jeukende vulva - kan het spruw zijn?
Heb je een jeukend, branderig gevoel in je vulva en kun je alleen maar denken aan hoe graag je eraan wilt krabben? Heb je een ongewone, romige afscheiding uit je vagina? Het probleem kan spruw zijn. En je bent niet de enige. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 75% van ons er een keer mee te maken krijgt, dat is 3 op de 4 vrouwen+! [4]
Spruw is een veel voorkomende infectie die wordt veroorzaakt door de overgroei van schimmel (bekend als candida schimmel). Je vagina en/of vulva zijn uitstekende plaatsen voor gist om te groeien, omdat het houdt van warme, vochtige plekken. Hoewel het vervelend kan zijn en ons zelfvertrouwen kan aantasten, is het goede nieuws dat deze infectie meestal ongevaarlijk is. Het is een milde aandoening en in de meeste gevallen verdwijnt het met de juiste behandeling snel, zodat je V-Zone weer de oude wordt en je onbevreesd je leven kunt leiden.
Op welke tekenen en symptomen moet je letten?
Het eerste wat je merkt bij spruw is ongewone afscheiding die dik en romig is zoals kwark, maar in tegenstelling tot de afscheiding die je krijgt bij BV, ruikt het meestal niet. Hoewel het over het algemeen geen kwaad kan, kan het je wel een ongemakkelijk gevoel geven of jeuk veroorzaken waarvan het lijkt alsof het onmogelijk is om vanaf te komen. Maar niet getreurd! Je kan het makkelijk behandelen met vrij verkrijgbare antischimmelmiddelen. Voordat je naar de apotheek haast, kun je het beste even contact opnemen met je huisarts om na te gaan of het echt om spruw gaat.
Wat veroorzaakt spruw?
In principe hebben we allemaal gist in onze vagina (waar we meestal geen last van hebben) en het is de taak van de goede bacteriën in ons lichaam om te voorkomen dat die gist te snel groeit. Maar soms, als de omstandigheden precies goed zijn, kan deze gist ongecontroleerd uit balans raken, wat leidt tot een infectie. Wat kan dit veroorzaken?
1. Te veel antibiotica
Weet je nog dat we het hadden over antibiotica om bacteriële vaginose te behandelen? Te veel van deze antibiotica nemen is alleen niet goed voor je. Het is zelfs een van de meest voorkomende oorzaken van spruw. Hoewel het in eerste instantie de taak van antibiotica is om bacteriën in de vagina te doden, herkennen ze niet per se het verschil tussen alle slechte en goede bacteriën. Zelfs niet de bacteriën die helpen om de gist onder controle te houden.
2. Veranderingen in je hormoonspiegel
Aangezien hormonale onevenwichtigheden in verband staan met spruw, is de kans groter dat je spruw krijgt als je zwanger bent, een hormoonbehandeling volgt, anticonceptiepillen slikt of zelfs op bepaalde momenten van je menstruatiecyclus.
Hoe kun je spruw behandelen?
Als blijkt dat je toch spruw hebt dan zal je huisarts je een antischimmelmiddel voorschrijven om je van het probleem af te helpen. Gelukkig verdwijnt het meestal binnen twee weken na het begin van de behandeling [5].
Dit soort medicijnen zijn er in vele vormen, zoals tabletten, crème, of pessaria (tabletten die je in je vagina inbrengt). Als je voor het eerst een pessarium aanbrengt, kan dat een hele ontmoedigende ervaring zijn. Ter geruststelling: zie het als het aanbrengen van een tampon, als je die al eerder hebt gebruikt. Er kan zelfs een inbrenghuls bij zitten die erg lijkt op die van een tampon! Onthoud dat je je ontspant en diep ademhaalt tijdens het inbrengen. Maak je geen zorgen als dit niet goed voelt voor jou, want er zijn andere behandelingsmogelijkheden. Neem hierover contact op met je arts.
Spruw behandelen als je zwanger bent
Het is normaal dat spruw komt en gaat tijdens je zwangerschap. Dit komt voornamelijk door hormonale schommelingen, vooral in het laatste stadia van een zwangerschap. Maar het goede nieuws is dat je hoe dan ook behandeld kunt worden. Als je denkt dat je spruw hebt, is het een goed idee om zo snel mogelijk je huisarts te raadplegen, zodat die je de juiste medicatie kan voorschrijven.
Spruw en seks hebben. Is het besmettelijk?
Als jij of je partners spruw heeft, kun je seks het beste vermijden totdat de behandeling is afgerond en de infectie is verdwenen. Het is namelijk besmettelijk en een van jullie kan het tijdens de seks aan de ander doorgeven.
Een seksuele pauze is misschien niet leuk, maar een jeukende vulva ook niet, toch?
Terugkerende spruw
Hoewel spruw meestal goed te behandelen is, kan het een hardnekkig probleem zijn dat steeds terugkeert. In sommige gevallen kan de infectie na meerdere keren resistent worden tegen standaard geneesmiddelen, waardoor je minder behandelingsmogelijkheden hebt.
Als je last hebt van terugkerende spruw, kun je het beste een arts raadplegen, die een andere behandeling voor je kan vinden of je kan doorverwijzen naar een specialist. Hoewel het wat ongemakkelijk kan zijn om met hen over intieme onderwerpen te praten, is hulp krijgen de moeite waard. Jij en je vagina verdienen het om zich beter te voelen - schrap dat - verdienen het om zich weer fantastisch te voelen!
Lees verder
Medische Disclaimer
De medische informatie in dit artikel is alleen een informatiebron, en is niet bedoeld om te worden gebruikt of als bewijs te dienen voor diagnostische of behandeling doeleinden. Neem contact op met je huisarts voor advies over een bepaalde medische aandoening.
Bronnen: