Endometriose

Dit artikel is gecontroleerd door: Karen Joash

Wist je dat ongeveer 1 op de 5 vrouwen+ in de vruchtbare leeftijd endometriose heeft ^[1]? En hoewel sommige bijna geen pijn ervaren, kunnen anderen er zo ernstig onder lijden dat het hun leven beïnvloedt. Het wordt weleens omschreven dat het voelt alsof een olifant op je baarmoeder stompt of alsof een demon uit je bekken probeert te scheuren.

Daarom is het belangrijk om meer over deze aandoening te leren, zodat jij de steun kunt krijgen die je nodig hebt. In dit artikel bespreken wat het endometriose is, hoe het ontstaat en wat mogelijke behandelingen zijn.

Endometrium is een ander woord voor baarmoederslijmvlies en dit wordt elke maand als onderdeel van je menstruatie afgestoten. Als je endometriose hebt dan vormt vergelijkbaar weefsel op andere plekken in je lichaam. Zo kan het voorkomen in je eierstokken en eileiders, in het slijmvlies van je buik of zelfs in je darmen of blaas ^[2].

Als je ongesteld bent geeft je lichaam opdracht om al het endometriumweefsel te verwijderen. In het geval van endometriose kan het weefsel buiten je baarmoeder nergens heen. Dit in tegenstelling tot menstruatie weefsel dat via je vagina naar buiten komt als menstruatiebloed. Deze chronische aandoening veroorzaakt dus niet alleen verschillende symptomen, maar kan ook leiden tot menorragie en onregelmatige menstruaties.

Het krijgen van een juiste diagnose kan een bron van opluchting zijn, vooral als jouw endometriose gepaard gaat met moeilijk te beheersen symptomen. De enige manier om een volledige diagnose te krijgen is middels een kijkoperatie van je bekken. In Nederland duurt het helaas nog jaren voordat de diagnose endometriose wordt vastgesteld. Gemiddeld duurt het 7,4 jaar [3]! Daarom kun je voorafgaand aan een kijkoperatie nog wel een uitwendig onderzoek, inwendig onderzoek, diverse scans of een bloedonderzoek laten doen.

In de loop van de jaren zijn er verschillende onderzoeken geweest naar de oorzaak van endometriose. Helaas is er nog geen definitief antwoord op gevonden. Wel weten we dat sommige een grotere kans hebben om endometriose te krijgen dan anderen. De kans is groter als:

• Je moeder of zus het heeft
• Je op jonge leeftijd ongesteld bent geweest
• Je nog niet zwanger bent geweest
• Je een korte menstruatiecyclus hebt, waardoor je vaker ongesteld bent.

Andere mogelijke oorzaken van endometriose zijn bepaalde gifstoffen in het milieu ^[4], je een voorgeschiedenis van bekkenontsteking hebt of last hebt van retrograde menstruatie. Bij deze aandoening gaat je menstruatiebloed ‘achteruit’ en stroomt het via je eileiders terug naar je bekkenholte. Dit bloed bevat endometriumcellen die aan de wanden van je bekken en andere organen blijven kleden.

De symptomen van endometriose zijn erg verschillend en niet iedereen krijgt met dezelfde symptomen te maken. Sommige hebben weinig tot geen merkbare symptomen ^[5], maar het is ook mogelijk om met meerdere symptomen tegelijkertijd te maken te krijgen.

Wat zijn de symptomen van endometriose?

• Extreme vermoeidheid
• Menstruatiepijn
• Misselijkheid
• Onvruchtbaarheid
• Extreme pijn in je buik of bekken
• Pijn in je onderbuik of -rug die erger wordt als je ongesteld bent
• Pijn tijdens of na het vrijen
• Intense menstruatiepijn die je belemmert in je dagelijks leven
• Pijn bij het plassen als je ongesteld bent
• Last hebben van constipatie, diarree of bloed in je plas als je ongesteld bent

Het kan eng en ontmoedigend zijn om al deze symptomen op te merken, maar onthoud dat het een manier is van lichaam om aan te geven dat er iets aan de hand is. Maak daarom direct een afspraak met je dokter als je een van deze symptomen merkt.

Hoewel er geen vaste behandeling is tegen endometriose, zijn er wel manieren om om te gaan met de symptomen. Ontstekingsremmers, zoals ibuprofen, worden vaak gebruikt om de pijn te bestrijden. De gecombineerde pil kan ook helpen, omdat die het vrijkomen van eitjes tegenhoudt ^[6]. Je menstruatie wordt door deze anticonceptiepil lichter en minder pijnlijk.

Andere mogelijkheid is een operatieve behandeling, ook wel een schoonmaakoperatie genoemd. Tijdens deze operatie worden endometriose plekken en verklevingen verwijderd, wat de symptomen en je vruchtbaarheid kan verbeteren ^[7].

In een uiterste geval en als andere behandelingen niet werken, is het mogelijk om een hysterectomie uit te laten voeren. Hierbij wordt je baarmoeder verwijderd.

Hoewel vrouwen+ overal ter wereld last hebben van endometriose, krijgen veel niet de steun die ze nodig hebben. Dat komt omdat de aandoening vaak niet wordt gediagnosticeerd of wordt gezien als een erge menstruatiepijn. Velen hebben daarom het gevoel dat ze worden genegeerd en dat hun pijn niet serieus wordt genomen. Dit kan leiden tot een geïsoleerd gevoel en alsof je de enige bent, maar weet dat je niet alleen bent.

Zoek contact met vrienden en familie, ook al voelt het als een lastig onderwerp. Erover praten helpt en misschien heb je wel mensen in je omgeving die er ervaring mee hebben. Zij weten niet alleen wat je doormaakt, maar kunnen je ook helpen om de steun van je arts te krijgen die je nodig hebt.

Herken je de symptomen en vermoedt je dat je endometriose hebt? Maak dan een afspraak met je huisarts of gynaecoloog voor meer informatie. Zij zullen onderzoeken hoe je de pijn kunt verlichten en hoe je met de symptomen kunt omgaan.